Nie zawsze oddychamy czystym powietrzem. Często unoszą się w nim substancje, które szkodzą zdrowiu ludzi i niszczą środowisko. Pojawiają się one z różnych źródeł, m.in.:
- transport drogowy – spaliny samochodowe to jeden z głównych problemów w dużych miastach,
- ogrzewanie domów – dym z pieców i kominków w sezonie zimowym,
- przemysł – emisje z elektrowni, zakładów i fabryk,
- rolnictwo – np. opary z nawozów i pestycydów,
- gotowanie na tradycyjnych kuchniach – np. opalanych węglem czy drewnem.
Każde z tych źródeł sprawia, że powietrze, którym oddychamy, staje się mniej bezpieczne dla naszego zdrowia.
Co to jest niska emisja?
„Niska emisja” to zanieczyszczenia pochodzące z przydomowych źródeł spalania – pieców, kotłów na paliwa stałe czy kominków. Najczęściej spotyka się je na terenach miejskich i podmiejskich, gdzie domy ogrzewane są indywidualnie, bez dostępu do sieci ciepłowniczej.
A czym jest smog?
Smog to nic innego jak mieszanka różnych zanieczyszczeń – pyłów zawieszonych, tlenków siarki i azotu oraz ozonu. Powstaje, gdy emisja szkodliwych substancji jest wysoka, a warunki atmosferyczne sprzyjają ich kumulacji. To zjawisko jest bardzo groźne: sprzyja rozwojowi chorób płuc i serca oraz nasila dolegliwości u osób cierpiących na astmę.
Dbajmy wspólnie o powietrze!
Każdy z nas może mieć wpływ na jego jakość – wybierając ekologiczne źródła ciepła, rezygnując ze spalania śmieci i stawiając na bardziej przyjazny środowisku transport.
Zanieczyszczenia powietrza – czym są i skąd pochodzą?
Czyste powietrze jest niezbędne do życia, ale niestety każdego dnia oddychamy mieszanką gazów i pyłów, które mogą szkodzić naszemu zdrowiu. Te szkodliwe substancje nazywamy zanieczyszczeniami powietrza.
Czym są zanieczyszczenia powietrza?
To wszystkie substancje znajdujące się w powietrzu, które nie występują w nim naturalnie lub występują w zbyt dużym stężeniu. Mogą to być zarówno pyły, jak i gazy. Najgroźniejsze to m.in.:
- pyły zawieszone PM10 i PM2,5 – drobne cząstki, które wnikają do płuc, a nawet do krwiobiegu,
- benzo[a]piren – substancja rakotwórcza, powstająca głównie przy spalaniu węgla i drewna,
- tlenki azotu (NOx) – pochodzą głównie z transportu, podrażniają drogi oddechowe,
- tlenki siarki (SO₂) – powstają przy spalaniu paliw stałych, mogą wywoływać duszności i kaszel,
- tlenek węgla (czad, CO) – bezwonny, śmiertelnie groźny gaz powstający przy niepełnym spalaniu.
Skąd pochodzą zanieczyszczenia powietrza?
- Niska emisja
- spalanie węgla i drewna w domowych piecach i kominkach,
- spalanie odpadów w piecach (nielegalne, ale wciąż się zdarza),
- lokalne kotłownie opalane paliwami stałymi.
- Transport
- spaliny samochodowe, szczególnie ze starych diesli,
- emisje z pociągów, samolotów i statków,
- pył ze ścierających się opon i klocków hamulcowych.
- Przemysł i energetyka
- emisje z fabryk, elektrowni i zakładów produkcyjnych,
- pyły i gazy powstające przy procesach przemysłowych.
- Rolnictwo
- amoniak i inne związki uwalniane podczas hodowli zwierząt,
- dym ze spalania resztek roślinnych.
Dlaczego to ważne?
Zanieczyszczenia powietrza:
- zwiększają ryzyko chorób płuc, serca i nowotworów,
- powodują alergie i astmę,
- skracają średnią długość życia,
- niszczą środowisko – lasy, gleby i wody.
Dlatego tak ważne są działania takie jak uchwała antysmogowa, wymiana „kopciuchów”, rozwój transportu publicznego i sadzenie drzew. To inwestycja w zdrowie nas wszystkich.
Zanieczyszczenia powietrza – co to jest i skąd się biorą?
Zadanie publiczne sfinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego
